Bursa’nın, farklı kıtalardan bağrına bastığı ve arasına kattığı soydaşların insani duygu ve hayat mücadelesini gündeme taşıyacak ve tarihe not düşecek bir yeni adım atıldı.
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilan edileceği yılda, kurtuluş savaşının sona ermesi ve bağımsızlığın hukuki belgesi olan, Lozan Antlaşması’nın da 100.Yıldönümünde bulunuyoruz.
Bu doğrultuda…
Bursa’da;
Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin aktüel kent belgeliği yayını Bursa Günlüğü’yle bağlı olarak, hikaye yarışması düzenlendi.
Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi’nin yürüteceği yarışma, Bursa’ya göç eden Balkan muhacirlerinin hayat hikâyeleri ve mücadelelerini gündeme taşımayı ve tarihe belge not düşmeyi amaçlıyor.
Dün…
Duyurulması için;
Basınla buluşma vardı.
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, yerel tarih, bilgi ve belgeliğine yönelik çalışmaları ve eserleriyle bilinenlerden oluşan Seçici Kurul’la da beraber, açıklamada bulundu.
Balkanlar denilince…
Bursa, bir başka özdeş diyardır ve Saraybosna’ya gittiğinizde de, adeta bir diğer Bursa da oradadır.
Lozan Antlaşması’yla;
Türkiye ile Yunanistan arasında, vatandaşlarının öz vatanlarına dönüşleri ve yeni hayatlarına başlamaları olmuştur.
‘Elveda Rumeli’ dizisindeki gibi;
Balkanlar’ın farklı ülkelerinden, isyanlar, soykırım ve soykırım girişimleri nedeniyle yıllarca Türkiye’ye ve Bursa’ya göçler gerçekleşmiştir.
Nitekim…
Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin Bursa Göç Tarihi Müzesi de, 80’lerin sonlarındaki Bulgaristan Türkleri’ne varıncaya kadar süren hüznü, sergilerle anlatır.
Başkan Aktaş, “Hep Balkanlar’a gitsek, müthiş duygulanıyorum.” diyerek, oradaki soydaşların ilgisini ve gönlünü vurguluyor.
Balkan kökenli olmasa da;
Kendisini de ‘Balkan’lı’ hissettiren bir aidiyete kapıldığını anlatan Aktaş, Türkiye ve başka ülkelerin günümüzde mülteci göçleri aldığını ve farklı tartışmalara çekildiğini anımsatıyor.
Türkiye’nin, insani duygularıyla merhametiyle kucak açan bir ülke olduğuna işaret eden Aktaş, basın toplantısından önceki bir yabancı heyet kabulünden alıntıya yer verdi.
Alman konuklarıyla…
Sohbette;
Almanya’nın dilinde merhamet ile insani duygu kelimeleri ve karşılığı olmadığını, insan hakları kavramının öne çıkarıldığına işaret etti.
…Ve!
Türkiye’nin son büyük depremde kenetlenmesi ve kısa sürede yapılanların takdir görmesi, Aktaş’ın aktardığı notlar arasındaydı.
Lozan Antlaşması, karşılıklı bir anlaşmaydı, ama Bulgaristan’dan gelen Türkler’in karşılaştığı asimilasyon ve dışlama, Bosna’dan gelenler de soykırımdan kurtulma amaçlıydı.
Ortak nokta;
Geride bırakılan topraklar, mal varlığı ve nihayetinde oraları da vatandı, yitirilen canlar, ayrı düşenler, parçalanmış aileler vardı.
Türkiye’nin bağrına bastıkları;
Soydaşlardı, devlet tarafından yer, iş ve başka imkanlar verildiği de oldu, ülkenin toplumuna karıştılar, devletin memuru olanlar da fabrika sahibi olmaya varanlar da vardı.
1980’lerde…
Türkiye’de vizyona giren ‘Rembetiko’ isimli yabancı filmle ilgili paylaşıma, dünkü basın toplantısından sonraki saatlerde rastladık.
Lozan Antlaşması’yla;
Türkiye’den Yunanistan’a geçen o ülke soydaşlarının, ülkesinde yaşadıkları insani dram anlatılıyor.
Hikayesi…
Alıntıyla;
“1923 yılı bir İzmir gecesi. Bir Rum Meyhanesinde şarkı söyleyen Adriana'nın sahneden iner inmez doğum sancıları tutar ve o gece kızı Marika dünyaya gelir.
Daha sonra Mübadele kararının çıkması ile, Marika ve ailesi diğer Rumlarla beraber zorunlu olarak Yunanistan'a göç ederler.
Ailesi Yunanistan'a göç eden tüm Anadolu Rumları Yunanistan'da dışlanır ve hor görülürler. Pirede sefil barakalarda yaşamaya çalışırlar.
Daha sonra annesi gibi bir rembetiko şarkıcısı olan Marika özlemlerini, dışlanmışlıklarını, hüzünlerini ve sefaletlerinin acısını, rembetiko şarkıları ile tüm dünyaya haykırır.”
Türkiye’nin bağrına bastığı soydaşlar;
Arkalarında bıraktıkları…
Ata Toprağı’nda, Osmanlı Devleti’nin son yıllarından beri, baskı, zülüm, isyanlar ve soykırımlardan canlarını kurtaranlardı.
80’lerde;
Bulgaristan’da, sonradan devleti tarafından özür dilendi, ama bir asimilasyonun da ötesinde, soykırımın eşiğinden dönüldü.
Elbette ki…
Türkiye’ye göç edenlerin ve ettirilenlerin hayat hikayeleri, anıları hep hafızalarda yer etmiştir.
Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin ‘Bursa Günlüğü Hikaye Yarışması’ da, böyle bir hafızanın not düşülmesini, deneyimlenmesini ve gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlayacak geçmişin belgeleri arasındaki yerini alacaktır.
Katılım için 1 Eylül 2023’e kadar süre konulan yarışmaya ait tüm bilgilendirmeye, ‘https://yarismalar.bursa.bel.tr/’ adresinden erişilebilir.
