Japonya'da 2011 yılında gerçekleşen tsunami felaketinden sonra hasar gören Fukuşima'daki nükleer santralde sızıntı meydana gelmiş ve radyoaktif sular oradaki dev tanklarda depolanmaya başlamıştı.
Aradan 12 yıl geçti ve santral bölgesinde bulunan su depolama tankları yavaş yavaş dolmaya başladı.
Yetkililer artık su depolayacak alan kalmadığını belirtirken, yaklaşık 1 milyon tondan fazla radyoaktif suyun okyanusa boşaltılması gündemde.
Japonya hükümeti salı günü yaptığı açıklamada, Japonya'nın yıkılan Fukuşima nükleer santralinden arıtılmış radyoaktif atık suyun bu hafta okyanusa salınmaya başlanacağını duyurdu.
Başbakan Fumio Kishida duyuruyu kabine toplantısı sonrasında yaptı ve hava ve okyanus koşulları izin verirse boşaltma işleminin perşembe günü başlayacağını söyledi.
Hükümet, su tahliyesinin muhtemelen 30 yıllık bir süre içinde tamamlanmasını bekliyor. Tahliye kapsamında su, oldukça küçük miktarlarda okyanusa boşaltılacak.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, temmuz ayında hükümetin planının ajansın güvenlik standartlarını karşıladığını ve arıtılmış suyun serbest bırakılmasının insanlar için ciddi bir sağlık tehdidi oluşturmasının muhtemel olmadığını söylemişti.
Ancak bazı bilim insanları, Japon hükümetinin ve tesisi işleten şirket Tokyo Electric Power'ın, tutma tanklarında hangi radyoaktif maddelerin kalabileceği konusunda yeterince açık sözlü olmadığını söylüyor.
Plana şiddetle karşı çıkan Çin hükümeti; deniz ortamını, gıda güvenliğini ve halk sağlığını korumak için "gerekli tüm önlemleri" alacağını duyurdu.
Japonya'daki balıkçı grupları ve Güney Kore halkının büyük bir kesimi de suyun okyanusa boşaltılmasına karşı çıkıyor.
Başbakan Kishida, Tokyo'da Japon balıkçılık endüstrisinin liderleriyle bir araya gelerek, balıkçıların suyun akıtıldıktan sonra geçimlerini sağlamaya devam edebilmelerini sağlayacağına söz verdi.
Komşu ülkeler karşı çıkıyor
Japonya için bu, mühendislik veya çevre sorunu olduğu kadar politik bir sorundur. Uluslararası teşkilatın suyun serbest bırakılmasının güvenli olduğu yönündeki kararlılığına rağmen, ülke içindeki ve komşu ülkelerdeki muhalifler hem hükümeti hem de teşkilatın amaçlarını sorguladılar.
Hükümet, felaketten kaynaklanan kayıpların telafi edilmesine yardımcı olmak amacıyla 2011'den bu yana balıkçılara, çiftçilere ve Fukuşima ve diğer etkilenen bölgelerden tahliye edilen vatandaşlara toplam 10 trilyon yen (68,4 milyar dolar) tazminat ödedi.
Suyu okyanusa akıtan tek ülke Japonya değil
ABD ve Avrupa Japonya'nın yanında
Çin hükümeti iseJaponya'nın Fukuşima'dan okyanusa su salma planını eleştirdi ve uluslararası ajansın raporunu, salıvermenin aşırı risk teşkil etmediğine dair yeterli kanıt olmadığı gerekçesiyle reddetti.
Japonya, Güney Kore ve ABD arasında geçen haftanın sonlarında imzalanan üçlü güvenlik anlaşmasının ardından Çin ile Japonya arasındaki gerilim de iyice tırmandı.
Çinli internet kullanıcıları salı günü bu habere öfkeyle yanıt vererek, Japon mallarının boykot edilmesi çağrısında bulundu ve ırkçı yorumlar yayınladı.
Nükleer atıklar dünyada nasıl yönetiliyor
Tüm nükleer santraller, rutin olarak okyanusa ve diğer su yollarına boşaltılan bir miktar trityum üretir.
Üretilen miktar reaktör tipine bağlıdır. Fukuşima'daki gibi kaynar su reaktörleri nispeten düşük miktarlarda trityum üretiyor.
Fukuşima çalışırken, trityum deşarj limiti yılda 22 TBq olarak belirlendi . Bu rakam zarar verebilecek seviyenin çok altında olmakla birlikte, bu tip bir santral için makul olarak ulaşılabilir bir rakamdır.
Buna karşılık, İngiltere'deki Heysham nükleer santralinin yılda 1.300 TBq limiti var çünkü bu tür gaz soğutmalı reaktörler çok miktarda trityum üretiyor. Heysham, 40 yıldır insanlara veya çevreye zarar vermeden trityum boşaltıyor.
Çin'deki Fuqing tesisi 2020'de 52 TBq boşaltırken, Güney Kore'deki Kori tesisi 2018'de 50 TBq trityum boşalttı.